Categorieën
Nieuws

Nieuws

Actuele berichten over het Instituut voor de Nederlandse Taal, lexicologie, terminologie en (middelen voor) taalkundig onderzoek.

  • Digitaaljaar 2024: databanken van Nicoline

    25 januari 2024

    Nicoline van der Sijs mag dan de ‘koningin van de historische taalkunde’ zijn, zoals dagblad Trouw haar ooit – terecht – omschreef, maar dat betekent niet dat ze zich vooral in het verleden begeeft. Integendeel! Nicoline heeft een ongekend grote bijdrage geleverd aan de digitalisering van het (historische) Nederlands, door het samenstellen van talloze databanken ...

  • SAILS-workshop

    24 januari 2024

    Op 8 december vond in Leiden de SAILS-workshop plaats met de titel AI and LLMs: Keeping the Linguist in the Loop. De workshop werd georganiseerd door het Leiden University Centre for Linguistics en het Instituut voor de Nederlandse Taal in samenwerking met SAILS. SAILS staat voor Society, Artificial Intelligence and Life Sciences en is een initiatief van ...

  • Historische scheepspost ‘Gekaapte Brieven’ weer online

    11 januari 2024

    Eind december zijn de Gekaapte Brieven weer beschikbaar gekomen in een nieuwe zoekapplicatie en met nieuwe, verbeterde en aangevulde metadata. Het gaat om 6000 brieven en andere documenten zoals rekeningen die in de zeventiende en achttiende eeuw als scheepspost aan Nederlandse schepen zijn meegegeven. Tijdens een van de vier oorlogen tussen de Republiek en Groot-Brittannië zijn ze door de Engelsen gekaapt, met ...

  • Podcast: het taaljaar 2023

    27 december 2023

    In deze laatste podcastaflevering van 2023 kijken we terug op het afgelopen taaljaar: wat waren de ontwikkelingen, wie zijn ons ontvallen, en wat waren de woorden van dit jaar? Onze deskundige gast daarbij is Kees van der Zwan, tot voor kort hoofdredacteur van het taaltijdschrift Onze Taal.  En behalve naar het voorbije jaar, kijken we ...

  • Podcast: 60 jaar Nederlands in Triëst

    11 december 2023

    Dit jaar bestaat de opleiding Nederlands in Triëst, Italië, 60 jaar. Ter ere daarvan maakten we een speciale aflevering van de podcast Over taal gesproken. Foto: Paola Gentile, coördinator van de opleiding Nederlands in Triëst Triëst is een van de vijf Italiaanse  steden waar je Nederlands kunt studeren.  De opleiding, die vooral tolken en vertalers aflevert, bestaat ...

  • Internationaal keurmerk Core Trust Seal voor INT

    28 november 2023

    In oktober 2023 is voor de komende drie jaar het Core Trust Seal (CTS) toegekend aan het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT). Alleen betrouwbare, digitale archieven komen in aanmerking voor dit keurmerk. Het CTS-keurmerk is ontstaan uit een samenwerking tussen DSA en WDS (World Data System of the International Science Council). De certificatie-eisen zijn ...

  • SignON-project wint onderzoeksprijs in Ierland

    28 november 2023

    Science Foundation Ireland heeft hun ‘Engaged Research of the Year 2023 Award’ toegekend aan het Europese samenwerkingsproject SignON: een drie jaar durend project om de communicatie tussen horenden, doven en slechthorenden te ondersteunen. Het SignON-project wordt gecoördineerd door de Ierse professor Andy Way van de DCU School of Computing en bestaat in totaal uit 17 Europese ...

  • EFNIL Masterscriptiewedstrijd 2023-2024

    28 november 2023

    EFNIL (Europese Federatie van Nationale Taalinstellingen) roept masterstudenten op om deel te nemen aan de wedstrijd voor de beste Europese masterscriptie op het gebied van taalgebruik, taalbeleid en meertaligheid. De uiterste inleverdatum is 15 januari 2024. De prijs De studenten van de beste drie scripties ontvangen de EFNIL Masterscriptieprijs, die bestaat uit: Een bedrag van € 1.500; een uitnodiging voor ...

  • Erik Boels nieuw lid Raad van Toezicht

    28 november 2023

    Per 1 december 2023 treedt Erik Boels toe tot de Raad van Toezicht van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT). Hij is de opvolger van Gertine van der Vliet. Erik Boels Erik Boels is als directeur Financiën en Implementatie Strategie verbonden aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). In die functie realiseert hij onder andere de strategische ...

  • ‘Daar is geen woord Frans bij’: nieuw boek van Nicoline van der Sijs

    22 november 2023

    Daar is geen woord Frans bij. Aan het eind van zijn Latijn zijn. Dat komt mij Spaans voor. Het Nederlands kent honderden uitdrukkingen waarin taalnamen voorkomen. In haar nieuwe boek onderzoekt Nicoline van der Sijs wat die uitdrukkingen voor beeld schetsen van andere talen. Het gebruik van vreemde talen leidt ook vaak tot spot. We zeggen ...

  • Nog lang niet uitgeteld: een vernieuwd hoofdstuk in de e-ANS

    16 november 2023

    Deze maand publiceert het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) het vernieuwde hoofdstuk Het telwoord van de online Algemene Nederlandse Spraakkunst (e-ANS). Daarin wordt beschreven welke typen telwoorden het Nederlands kent, hoe ze gevormd worden, en hoe we ze gebruiken. De Nederlandse telwoorden zitten vernuftig in elkaar. Er is een handjevol basisvormen, zoals een tot en met ...

  • Webinarreeks ‘Werken met online taalbronnen

    2 november 2023

    In oktober en november 2023 organiseren het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en de Taalunie de webinarreeks ‘Werken met online taalbronnen’. In vier interactieve webinars krijg je handvatten  om aan de slag te gaan met verschillende taalbronnen van het INT: het Corpus Hedendaags Nederlands, Woordcombinaties, de Algemene Nederlandse Spraakkunst en de Historische Woordenboeken online. ...

  • Letterlijk Leiden 2023

    2 november 2023

    Van 16 november t/m 16 december staat de stad Leiden in het teken van taal en literatuur. Met lezingen, boekpresentaties, debatten, workshops en meer. Tijdens Letterlijk Leiden kun je met het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) o.a. een talige stadswandeling maken. De themamaand trapt af met een nieuw literair festival in en rondom de Oude UB aan ...

  • Podcast: hoe vangen we geur in woorden?

    23 oktober 2023

    Waarom is het zo lastig om geuren goed te omschrijven? Hadden we vroeger meer woorden voor geur? Kun je met meer geurwoorden beter over geur praten? En hoe belangrijk is het om over geur te (kunnen) praten? Raymond Noë, Caro Verbeek & Laura van Eerten In de nieuwe aflevering van Over taal gesproken, de podcast die ...

  • Podcast: grammatica en gevoel

    2 oktober 2023

    Hoe druk je een gevoel uit in taal? Dat kan met je intonatie (‘Zie ik daar nou een béér?) of met je woordkeus (‘Shit!’), maar het kan ook door een bepaalde zinsconstructie te gebruiken. In de nieuwe aflevering van Over taal gesproken praten we daarover met taalkundige Ronny Boogaart. Ronny Boogaart ‘Wat zit je nou te lachen ...

  • Nu online: De Digitale Pallas

    13 september 2023

    Russisch woordenboek uit 1790-1791 met 300 begrippen in 311 talen In de achttiende eeuw werd een ‘kat’ in het Sranantongo man-boesi-boesi genoemd. Althans, volgens het Russische vergelijkende woordenboek van alle talen en dialecten, dat in opdracht van de Russische keizerin Catharina de Grote werd samengesteld door de Pruisische geleerde Peter Simon Pallas. Dat historische woordenboek is ...

  • Week van het Nederlands 2023

    12 september 2023

    Van 30 september tot 7 oktober 2023 vindt de negende editie van de Week van het Nederlands plaats. De organisatie is in handen van Vlaams-Nederlands Huis deBuren en wordt mee gefinancierd door de Taalunie. Tijdens de week presenteert het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) een webinarreeks, een juridisch woordenboek en een podcastaflevering over ...

  • Lespakket ‘Merci voor je brief’

    5 september 2023

    In het lespakket Merci voor je brief ontdekken leerlingen op basis van archiefstukken en met behulp van woordenboeken dat ontlening en codeswitching – het mengen van talen – van alle tijden zijn.

  • Het Glossarium Trevirense

    31 augustus 2023

    In 1973 bezorgde Piet van Sterkenburg een uitgave van het Glossarium Harlemense en in 1977 van het Glossarium Bernense (samen met Louis de Man). Nu vijftig jaar later is het de beurt aan de Latijns-Middelnederlandse woordenlijst uit de Stadtbibliothek van Trier, het zogeheten Glossarium Trevirense (Codex 1125/2059 Stadtbibliothek Trier). Foto: Laura van Eerten Aandacht wordt in deze ...

  • Presentatie Juridisch Woordenboek Nederlands-Spaans

    23 augustus 2023

    Op woensdag 4 oktober 2023, tijdens de Week van het Nederlands, presenteerden het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en de Stichting Rechtstaal – Lingua Iuris de digitale versie van Oosterveld & Vuyk, Juridisch Woordenboek Nederlands-Spaans II (JWSII). JWSII staat onder redactie van Consuelo Oosterveld-Egas Repáraz en mr. Theresa Munneke-Lourens, met medewerking van drs. Margriet ...

  • Persbericht – Koosjer & Sjoa: online woordenboek van Hebreeuwse en Jiddisje woorden in het Nederlands

    10 augustus 2023

    Wat is de herkomst van mazzel, schrijf je kosjer of koosjer, wat betekent Sjoa en waar ligt de klemtoon? Het Nederlands bevat veel woorden uit het Hebreeuws. Sofeer, het digitale woordenboek van Hebreeuwse en Jiddisje woorden in het Nederlands, geeft informatie over spelling, betekenis, uitspraak en herkomst. Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) heeft nu een vernieuwde versie van het woordenboek online ...

  • Podcast: Smous en het n-woord, taalhistoricus Ewoud Sanders over het schrappen van beledigende woorden

    4 juli 2023

    Moet je het n-woord en woorden als smous uit het woordenboek schrappen? En uit historische uitgaven? En uit ons dagelijks taalgebruik? Ewoud Sanders In de nieuwste aflevering van de podcast Over taal gesproken praten we met taalhistoricus Ewoud Sanders, die onlangs het boek Het n-woord publiceerde, over de geschiedenis van deze beladen term. En we spreken met Peggy Bouva, die in de ...

  • META-FORUM: het Nederlands staat er digitaal goed voor in Europa

    28 juni 2023

    Op 27 juni 2023 vond in Brussel het META-FORUM plaats, de internationale conferentie over state of the art taaltechnologieën voor de meertalige informatiemaatschappij. Tijdens de conferentie werd het boek European Language Equality. A Strategic Agenda for Digital Language Equality gepresenteerd. Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en de Universiteit Antwerpen schreven het hoofdstuk voor ...

  • Nieuwe versie Database Geschiedenis Nederlandse Taalkunde

    22 juni 2023

    In 1852 publiceerde de Nederlandse taalkundige Matthias de Vries zijn ontwerp voor het Woordenboek der Nederlandsche Taal. Marten Le Mayre bracht in 1606 een leerboekje voor Engelsen uit met ‘the true and perfect way to learne the Dutch tongue’. Twee voorbeelden van belangrijke taalkundige werken met historische waarde, die nu door het Instituut voor de ...

  • Succesrecept voor een nieuw woord

    6 juni 2023

    Tentsletje, moordstrookje, knaldrang en knuffelcontact. Allemaal nieuwe woorden, maar wat bepaalt het succes en de levensduur van deze woorden? Ella Van Lint deed voor haar scriptie aan de KU Leuven onderzoek naar de levensloop van neologismen. Daarvoor gebruikte ze onder andere het Woordenboek van Nieuwe Woorden (WNW) en het Corpus Hedendaags Nederlands (CHN), gemaakt op ...

Ga naar de inhoud